Nationaal Programma Onderwijs NPO

Nationaal Programma Onderwijs NPO, wat is het?

In februari 2021 hebben ministers Slob en Van Engelshoven aangekondigd om een fikse financiële injectie voor het onderwijs te doen. Voor het restant van schooljaar 20-21 en de schooljaren 21-22 en 22-23 is er voor het gehele onderwijsveld een bedrag van 8,5 miljard euro beschikbaar. Dit is het Nationaal Programma Onderwijs NPO. Voor het primair (PO) en voortgezet (VO) onderwijs komt dit op zo’n 700 euro per leerling gemiddeld, in ieder geval voor schooljaar 21-22. De bedoeling is om de opgelopen leervertraging en daarmee samenhangende achterstanden als gevolg van de schoolsluitingen tijdens de coronapieken weer vlot te trekken. Iedere school komt in aanmerking voor de middelen. Het ministerie heeft daar wel een aantal voorwaarden aan verbonden.

Schoolscan: hoe is het met mijn leerlingen (en leraren)?

Iedere school maakt een schoolscan, om te kijken waar de leerlingen nu staan. Niet alleen op cognitief gebied, maar ook op sociaal-emotioneel gebied. Is er een format? Nee, en dat komt er ook niet. Veel gegevens die je daarvoor nodig zou kunnen hebben, heb je al in huis. Of zitten in processen die je nu al uitvoert om je leerlingen te monitoren. Er zijn scholen die al voortvarend aan de slag zijn en hun voorbeelden delen, zie verderop bij Kennisoverzicht.

Ik zou de scholen aanraden om niet alleen een scan te maken van de leerlingen, maar doe dat ook van je leerkrachten. Want zij zullen straks de hoofdmoot van het plan moeten uitvoeren. Voor een aantal interventies die je mogelijk gaat inzetten betekent dat dat zij zich zullen moeten (bij)scholen of professionaliseren, bijvoorbeeld in een professionele leergemeenschap (PLG). Verdieping op ICT vaardigheden kan ook een onderdeel zijn waar je aandacht aan gaat besteden.

Schoolplan

Op het moment dat je je leerlingen (en leerkrachten) in beeld hebt, kun je een plan gaan maken. Het ministerie van OCW geeft hierbij aan dat er gebruik moet worden gemaakt van een menukaart met daarop “bewezen of aannemelijk bewezen interventies”. Het schoolplan, de naam zegt het al, is een plan dóór en vóór scholen. Betrek dus ook leerkrachten, leerlingen (VO) en ouders. De MR moet instemmen met het plan, de datum die genoemd is, is 10 juli, maar in ieder geval vóór de verantwoordingsuitvraag van OCW in september 2021. Betrek ze zo vroeg mogelijk bij het maken van de plannen, hier zit soms onverwachte praktische ervaring en denkkracht.

De menukaart met interventies voor het Nationaal Programma Onderwijs NPO is inmiddels beschikbaar. Maar dat betekent niet dat je nu snel even wat kan kiezen en dan weer over gaat tot de orde van de dag. Ik raad aan om eerst te kijken naar wat je nu al doet of deed om de leervertraging of achterstand aan te pakken, goed te kijken naar de plannen die je al aan het maken bent (bijvoorbeeld je team anders organiseren of het opzetten van professionele leergemeenschappen) en de uitkomsten daarvan te toetsen aan de menukaart. Wat je daarop vindt zijn namelijk geen “producten”, maar categorieën waaronder veel van wat je nu al doet, kan worden ondergebracht. Kijk op het kennisoverzicht wat er allemaal al beschikbaar is aan interventies, en wat er in het buitenland (Engeland) is onderzocht. Niet alle interventies daaruit zijn overgenomen.

Verantwoording

Begin september komt het ministerie met een korte uitvraag, waar de volgende vragen beantwoord moeten worden:

  • Heb je een schoolscan gemaakt?
  • Is de schoolscan gedeeld met de gemeente?
  • Maakte je een plan met gebruikmaking van interventies van de menukaart?
  • Heb je instemming van de MR op dit plan?

Met deze vragen houdt de verantwoording niet op. Het geld vanuit het NPO zal met de lumpsum worden overgemaakt naar de schoolbesturen. In het jaarverslag (wat je altijd al moet maken), zul je via XBRL een apart thema moeten verantwoorden, in dit geval het NPO. Nog een tip: er komt best een hoop geld in 1 keer mee, wat je waarschijnlijk niet allemaal in het lopende jaar kunt uitgeven. Maak daarvoor een reservering in je begroting, zodat je dat op een later moment in kunt zetten. En zo is het duidelijk dat dit om middelen uit het NPO gaat.

Kennisoverzicht Nationaal Programma Onderwijs NPO

Sinds “de brief van Slob” van eind maart is er een enorme hoeveelheid NPO-informatie over het onderwijsveld uitgestort. Ik begon dit voor mijzelf te verzamelen omdat ik een aantal blogs schreef, maar al gauw heb ik onderstaand Miro-overzicht beschikbaar gemaakt voor het hele onderwijsveld. Je vindt er de documenten en links naar informatie vanuit OCW, PO-raad, VO-raad. Ook aankondigingen en terugkijklinks van webinars, informatie over schoolscan, planvorming, menukaart/interventies en verantwoording.

Procesbegeleider Nationaal Programma Onderwijs NPO

Kun je wel wat hulp gebruiken bij:

  • Het schrijven van het schoolplan?
  • Het betrekken van onderwijsteam, onderwijsondersteunend team en MR/leerlingenraad/ouderraad bij de planvorming, bijvoorbeeld door middel van sessies?
  • Bewaken van de samenhang tussen (bestaand) schoolplan en de interventies voor het NPO?
  • Het opstellen van een verantwoordingsverslag wat niet alleen gebaseerd is op geld maar vooral op de interventies?

Of heb je behoefte aan een sparringpartner/procesbegeleider die op een duurzame en pragmatische wijze naar het NPO kijkt? Neem dan zeker contact met met op!